In 2050 leven er naar schatting 9.1 miljard mensen op aarde.
Eiwitten vormen de bouwstenen van het leven op aarde. Voor de gezondheid van mens en dier is zowel de kwantiteit als de kwaliteit belangrijk. Op dit moment wordt een aanzienlijk deel van de eiwitten geconsumeerd via dierlijke producten.
Een transitie naar meer duurzame en economisch aantrekkelijke alternatieven voor vlees zijn hard nodig om de groeiende bevolking te kunnen blijven voeden. Onder andere plantaardige eiwitten, aquatische eiwitbronnen en insecten zijn belangrijke pijlers in deze eiwittransitie.
Om al deze mensen in 2050 te voeden is er 60% meer voedsel nodig.
Van het totale landoppervlakte op aarde wordt nu al 37% gebruikt voor landbouw terwijl er maar 50% wereldwijd bewoonbaar is. In Nederland is het oppervlakte voor landbouw zelfs al 53%.
Zelfs zonder de bevolkingsgroei zou, indien de hele wereldbevolking vandaag dezelfde welvaartsstandaard zou bereiken als het Westen, al meer dan 125% van het beschikbare land nodig zijn om iedereen te voeden.
Dit model kan aan de extra vraag voor komende decennia dus nooit voldoen.
Ook de oceanen bieden in de huidige vorm geen duurzame oplossing.
Overbevissing van de grote wateren zorgt voor onbalans in ecosystemen waardoor grote vispopulaties niet kunnen herstellen en in rap tempo afnemen.
Meer dan 1/3 van de wereldwijde visvangst eindigt bovendien als dierenvoeding. Hiermee wordt onder andere kweekvis groot gebracht.
Door deze kweekvis, en andere dieren, met insecten te voeren in plaats van met vis kunnen we de druk op de wilde (vis)populaties verlagen.
De insecten waardeketen is een sleutelbegrip voor de verdere ontwikkeling van de gehele sector. JORS gelooft dat door hele ketens te bouwen en individuele blokken op elkaar aan te sluiten deze nieuwe markt zich optimaal kan ontwikkelen. Dit betekend bijvoorbeeld dat we niet zomaar reststromen afnemen of lokale kwekerijen plaatsen zonder dat we deze eerst in het grote geheel plaatsen. Pas als de puzzel past gaat we over op project implementatie.
Zoals ook de Brabant Ontwikkel Maatschappij en ABN-AMRO in 2016 al concludeerde is nauwe samenwerking tussen ketenpartners nodig voor de ontsluiting van nieuwe nichemarkten, zoals petfood en feed op basis van insectenolie en levende insecten. Op korte termijn ligt de organisatie van innovatieve, gesloten ketens het meest voor de hand om deze nichemarkten te ontwikkelen.
Om de petfood- en feed-markt te bedienen, zullen insectenkwekers grote volumes insecteneiwit met constante kwaliteit en leveringszekerheid moeten aanbieden. Opschaling, mechanisering en automatisering zijn hiervoor noodzakelijk.
Traditiegetrouw voeren insectenkwekers alle productiestappen in eigen huis uit: van de kweek van productiedieren, via opfok tot eventuele afdoding en verpakking van het product. Voor grootschalige kweek van BSF en de kleine meelworm zou de opfok van larven kunnen worden uitbesteed, net als bij kalveren. Voordeel van dit model is dat de moeilijkste en meest kennisintensieve stappen centraal zijn geregeld, zoals de kweek van productiedieren, paren en eieren leggen. Ook de verwerkingsapparatuur kan bij centraal gebruik efficiënt worden ingezet.
Landbouwgrond is dus niet oneindig. Efficient gebruik van de beschikbare grond wordt daardoor steeds belangrijker.
Het produceren van 1 kilogram eiwit uit rundvlees vereist z’n 200m², bij varkensvlees is dit 50m² en bij kippen nog maar 45m².
Insecten produceren dezelfde kilogram eiwit op slechts 18m². Dit aantal is daarnaast nog verder naar beneden te brengen door verdere automatisering van verticale kweekoplossingen.
Behalve veel grond vereist vee ook veel water. De landbouw gebruikt tot wel 70% van het beschikbare vers water. Veeteelt is hierbij een grootverbruiker met een behoefte van 50 tot 100 keer de hoeveelheid om een 1 kilogram dierlijk eiwit te produceren vergeleken met plantaardig eiwit.
Als we kijken naar deze waterbehoefte dan zien we dat 1 kilogram eiwit uit rundvlees tussen de 22.000 en 43.000 liter water verbruikt, voor varkensvlees is dit 3.500 liter en bij kip nog altijd 2.300 liter.
Insecten zijn veel minder afhankelijk van water en hebben, afhankelijk van het insect, 1 tot 15 liter per kilogram eiwit nodig. Hiermee verslaan ze ook plantaardige eiwitten.
Een van de redenen dat vleesproductie zoveel land en water vereist is het grasland en de gewassen die voor deze dieren moet worden verbouwd. Zo wordt ongeveer 80% van het landbouwareaal ingezet voor het grazen en voeden van vee.
Gemiddeld vereist 1 kilogram rundvlees 10kg voer, voor varkensvlees is ongeveer 5kg nodig en voor 1kg kip z’n 2,5kg.
Insecten zijn met 1,7kg ook in deze categorie het meest duurzaam, hoewel het niet veel verschilt met kippen. Echter kunnen insecten zoals de meelworm en zwarte soldaatvlieg ook uitstekend op afvalstromen leven.
Aantal gegeten insectensoorten per land;
Er worden wereldwijd tussen de 1000 en 2000 soorten insecten gegeten door grofweg 2 miljard mensen in 80% van alle landen.
De krekel, sprinkhaan maar vooral de meelworm en de zwarte soldaatvlieg lijken het meest geschikt voor de Westerse markt.
In Nederland groeit de afzet van insecten in de foodmarkt gestaag, met groeicijfers van 10 tot 25 procent.
De verwachting is dat deze food nichemarkt snel groter groeit, net als de feed markt, mede door nieuwe wet- en regelgeving.
Als er 1% van het totale volume in vleeskuikenvoer in Nederland wordt vervangen door insecten.
Een vergelijkbare vraag (80.000 ton) treedt op door 10% van het vismeel in Europa te vervangen door insecten.
Bronnen
Publicaties:
Insectenkweek: kleine sector, grote kansen (BOM & ABN-AMRO, Dec 2016)
Edible insects Future prospects for food and feed security – ISBN 978-92-5-107595-1 (Food and Agriculture Organization of the United Nations)
Websites:
https://ourworldindata.org/agricultural-land-by-global-diets#licence (23 januari 2021)
https://environmentjournal.online/articles/why-eating-insects-could-be-the-key-to-a-sustainable-planet/ (23 januari 2021)
The measure of who we are is what we do with what we have.
Torenallee, Eindhoven
The Netherlands
HI@JORS.EU
KVK:78499313
BTW: NL003339591B77
